تاثیر طراحی فضا بر گسترش نوآوری

امروزه "نوآوری" عامل اساسی موفقیت کسب و کار و تنها راه سوق دادن سازمان به سمت رشد و گسترش است؛ در این میان یکی از عواملی که بر شکوفایی نوآوری در سازمان تاثیر دارد، فضا و مکان مناسب است. طراحی فضا عامل مهمی است که می‌تواند نتیجه تلاش برای بروز نوآوری را بهبود بخشد. طراحی موفق فضاهای نوآوری می‌تواند به شکل قابل توجهی محدودیت‌های موجود را بر طرف کرده و تاثیرگذاری افراد در خلق نوآوری را افزایش دهد. به زبان ساده‌تر، فضاهای مناسب باعث می‌شود نوآوری کارسازتر و موثرتر باشد.

در این مطلب به برخی از اصولی که در هنگام طراحی فضای فعالیت‌های نوآورانه باید مدنظر قرار گیرد می‌پردازیم:

1. انعطاف پذیری فضا

   فضاهای نوآوری برای پشتیبانی از فعالیت‌های پویا و گسترده باید انعطاف‌پذیر باشند. تغییر روش در مراحل مختلف کار، جریان پویای اطلاعات، تنوع و تغییرات مستمر در ابزارها و تجهیزات مختلفی که به کار برده می‌شوند از ویژگی‌های اساسی فعالیت‌های نوآورانه است. همچنین ممکن است سازمان‌ها به طور همزمان یا متوالی نیاز به استفاده از فضا توسط چندین تیم مختلف را داشته باشند که این امر انعطاف‌پذیری فضا را از اهمیت بیشتری برخوردار می‌کند.

   • لازم است ترکیبی از عناصر معماری ثابت و سیال در نظر شود. به عنوان مثال دیوارها و پارتیشن‌ها متحرک باشند.
   • فضاها به گونه‌ای طراحی شود که برای برای فعالیت‌های تیم‌های کوچک و بزرگ مناسب باشند.
   • با استفاده از مبلمان متحرک قابلیت اجرای چیدمان‌‌های مختلف فراهم گردد.
   • با ایجاد فضاهای بسته برای جلسات، مسائل مربوط به حریم خصوصی در نظر گرفته شود.
2. الهام بخش بودن فضا

   خلق و ابداع هر چیز جدیدی پایه و اساس فعالیت‌های دانش محور است و الهام بخش بودن محیط به ویژه برای کسانی که در حوزه توسعه محصول، خدمات و سایر زمینه‌های نوآوری سازمانی فعال هستند، بسیار مهم است. فضاهای جذاب و انگیزشی می‌توانند به شکل‌گیری تفکرات خلاقانه کمک نماید.

   • امکان دسترسی فراوان به نور و نماهای طبیعی فراهم گردد.
   • با دقت از توانایی و قابلیت رنگ‌ها در محرک بودن یا آرامش‌بخش بودن بهره گرفته شود.
   • چیدمان و ترکیباتی در نظر شود که راحت و آرامش‌بخش باشند.
   • از آثار و اشیای هنری معنادار برای نشان دادن هویت و فرهنگ سازمان بهره گرفته شود.
3. فضای به اشتراک‌گذاری

   در فعالیت‌های نوآورانه بینش و حافظه فردی باید به یادگیری و حافظه گروهی تبدیل شوند و تیم‌های نوآوری نیاز به اشتراک‌گذاری ذهن و ایده‌های خود دارند. همچنین سوابق پروژه باید به راحتی قابل تشخیص و انتقال باشد تا عقبگردها و خطاهای غیر ضروری را در حین کار کاهش دهد.

   • فضاهای کاری اختصاصی در اطراف فضاهای کار اشتراکی قرار گیرند تا بیشترین میزان وسعت دید را داشته باشند.
   • فضای اجتماعات برای جلسات طوفان فکری و جلسات غیر رسمی تبادل اطلاعات در نظر گرفته شود.
   • تجهیزات دیجیتال برای برگزاری جلسات هم‌زمان با اعضایی حاضر و افرادی که حضور مجازی دارند فراهم گردد.
   • با نصب تخته‌های بزرگ یا با استفاده از دیوارهای شیشه‌ای امکان به اشتراک‌گذاری ایده‌ها و افزایش مشارکت اعضای تیم امکان‌پذیر گردد.
4. فضا منعکس کننده فرهنگ و برند سازمان

   هویت و فرهنگ یک سازمان نشان دهنده‌ی ارزش‌های واقعی آن سازمان است و انعکاس آن در طراحی فضا روشی است که می‌تواند نشان دهنده حمایت و پشتیبانی سازمان از نوآوری باشد.

   • در نظر گرفتن هویت سازمان در طراحی فضا، جهت انتقال پیام ماموریت سازمان و نشان دادن تفاوت‌های آن با سازمان‌های دیگر اهمیت دارد.
   • محصولات، دستاوردها و افتخارات جمعی که باعث ایجاد حس غرور و افزایش اعتماد به نفس می‌شوند به نمایش گذاشته شوند.
   • امکان شخصی‌سازی فضای تیم‌ها جهت انعکاس هویت خاص آن تیم و تقویت حس مالکیت فراهم گردد.
5. فضای اجتماعی

   ارتباطات اجتماعی اعضای تیم با یکدیگر موتور پیشران خلق نوآوری می‌باشد. خصوصاً اینکه در شرایطی که تیم‌ها تحت فشارهای کاری زیادی هستند ارتباطات اجتماعی باعث تقویت حس همکاری و اعتماد متقابل اعضای تیم به یکدیگر می‌گردد. فضاهای باز و آرام برای مکالمات غیررسمی از مولفه‌های مهم در عملکرد فضاهای نوآوری هستند.

   • دسترسی راحت به غذا و نوشیدنی فراهم گردد.
   • میزها و صندلی‌ها و سایر مبلمان راحت برای برگزاری جلسات غیررسمی فراهم گردد.
   • فضاهای اجتماعات غیر رسمی در مجاورت فضاهای کاری قرار گیرد تا شرایط استراحت و تغییر حس و حال آسان باشد.
   • برای خوش‌آمدگویی به میهمانان و بازدیدکنندگان فضاهای ورودی به گونه‌ای طراحی شود که در نگاه اول تاثیرگذار بوده و دید مناسب به کل فضا داشته باشد.
6. نوآوری در فضاهای کار نوآوری

   همه سازمان‌ها خواهان نوآوری بیشتر هستند، ولی هر سازمانی فرآیندهای تجاری، فرهنگ، فناوری و ابزارهای خود به صورت متفاوت تعریف می‌کنند. پشتیبانی و همسویی با همه این مولفه‌ها می‌تواند باعث شکوفایی نوآوری شود. به تعبیری دیگر فضای فعالیت‌های نوآوری، محلی است که افراد دور هم جمع می‌شوند و راه حل‌های جدید و خارق‌العاده برای چالش‌ها ابداع می‌نمایند. همانطور که سازمان‌ها برای موثر بودن و توسعه تلاش می‌نمایند، بازنگری در محیط کار می‌تواند موجب توسعه نوآوری در سازمان گردد. با این رویکرد، نوآوری می‌تواند سهم قابل توجهی در وضعیت فعلی هر سازمان و پتانسیل آینده آن برای موفقیت داشته باشد در نتیجه هر مترمربع از محیط کاری، قادر است نوآوری بیشتر و موثرتری برای سازمان به ارمغان آورد.

#شرکت_پناه #پناه #توسعه‌گری #پهنه_علم_و_فناوری #ناحیه_نوآوری #برج_فناوری #مجتمع_نوآوری #مرکز_نوآوری #فب‌لب #InnovationCenter #InnovationDistrict